Fruitdorp Lauwerzijl

Een kern waar pit in zit

De komst van arbeiders en een school

De stad had veel belang bij arbeiders die in de buurt van de boerderijen woonden en stelde daarom goedkope grond ter beschikking om de woningbouw op het streekje bij de bestaande behuizingen van Jan Donker te stimuleren. Hiervan werd dan ook door de arbeiders, die van verre kwamen en door de neringdoenden gebruik gemaakt. Met de komst van gezinnen kwamen er ook kinderen, die naar school moesten. Er liepen kinderen o.a. van de families K. en R. Dijkstra van Lauwerzijl naar Niezijl om daar het Chr. onderwijs te volgen. ‘s Middags tussen de lessen liepen ze terug naar Kommerzijl, aten daar bij hun grootouders en liepen dan weer terug naar Niezijl om de middagles te volgen. Na schooltijd liepen ze dan weer terug van Niezijl naar Lauwerzijl. Andere kinderen, ook uit christelijke gezinnen, gingen naar de Openbare school te Kommerzijl, totdat er een chr. school te Munnikezijl gebouwd werd. (1902—1903) Voor de kinderen die naar de chr. school te Niezijl gingen was dit een enorme verbetering. Voor de kinderen die naar Kommerzijl gingen, maakte de afstand niet veel uit. Voor deze kinderen bleef het via ‘t Hoekje een uur lopen.

Het lokaal
Eén van de oorzaken dat de Gereformeerde kerk van Munnekezijl in 1910 te Lauwerzijl een lokaaltje liet bouwen voor het houden van samenkomsten, was dat een dochter van het gezin Luitjen Donker, een zoon van eerder genoemde Jan Donker, weigerde om langer de vloer van hun huis schoon te maken van de tabakspuug. Haar vader, Luitjen Donker was het met haar eens, dat het een vieze troep was. Gezin Donker gaf n.l. geheel belangeloos gelegenheid om in hun kamer ‘vraagleren' (catechisatie) te houden. Het meubilair werd hierbij afgedekt met lakens en er werden houten banken in de kamer gezet. Tabakskauwen was in die tijd normaal en er werd tijdens de les nogal eens onder de bank gespuugd. De collecte die tijdens de les werd gehouden (1 á 2 cent per persoon) was voor de caféhouder Cobus Nicolai, die hiervoor dominee Bennema per rijtuig haalde en weer terugbracht naar Munnekezijl.